11 Temmuz 2007 Çarşamba

yeter, deniz tutmasın

her yelken seyrinde bir günümü deniz tutması denen illete kaptırıyorum. bu seyirde kendime sözüm var yeneceğim onu. bunun için internette bulduğum bilgileri aşağıya koydum. kaynakların bağlantıları en altta.

nedeni:
bu illetten beynimize ve omuriliğimize gelen çelişkili hareket bilgileri sorumluymuş. dört ayrı noktadan bize hareket bilgisi geliyormuş:
- iç kulak: hareketin yönünü anlar.
- gözler: hareketin yönünü ve konumumuzu bildiriyor haliyle.
- eklemlerde ve omurgada bulunan basınç algılayıcıları vücudun duruşunu algılar. yani baş aşağı mı, yukarı mıyız, neremiz yere değiyor gibi soruların cevabını verir.
- kaslardaki ve eklemlerdeki alıcılar vücudun hangi parçasının hareket ettiğini söyler.

bu dört yerden farklı bilgiler gelince beynimiz dumur olup dönmeye ve kusmaya neden olurmuş. ya tamam iyi hoş farklı bilgiler geldiğinde niye gidip kusmak gibi bir tepki verir beyin bunu anlamadım. ne bilim kusturacağına burun akıntısı yapsaydı. neyse devam edeyim.

önlemek için öneriler:
- dümen tutmak gibi beyni meşgul eden aktiviteler etkiyi azaltır. (gece seyrinde dümene bırakmamasına yapışmam ve bırakmak istememem bundanmış. zaten bıraktıktan 15 dakika sonra makus talihim beni bekliyordu.)
- yere birşey düştüyse bırakın orda kalsın. eğilmek iç kulağa maximum etki yapar.
- geminin güvertesine çıkıp ufku izlemek.
- tekne içindeki ve üzerindeki sabit bir noktaya odaklanmamak (kitap okumak gibi).
- hareket yönüne zıt oturmamak.
- deniz tutan birini izlememek (geçen seyirde beni izleyerek daha kötü olan arkadaşlar kusura bakmasın)
- keskin kokulardan, baharatlı ve yağlı yiyeceklerden uzak durmak. (artık sabahları öküz gibi sucuk, yumurta, zeytin yağlı ve baharatlı peynir falan yok. zorlamayın beni yemeyeceğim)
- fazla da yememek lazım tabi.
- alkolüde az içmek gerekiyor (off of, neden hoşlanıyorsam yapmamam lazım bu gidişle)
- ani hareketlerden kaçınmak (yatarken aniden ayağa kalkmak gibi)
- aşırı kafa hareketlerinden kaçınmak (bu nasıl oluyor anlamadım, niye kafamı aşırı hareket ettireyim)
- nikotin, kafein, cola, enerji içecekleri ve tuz gibi uyaranları arttırıcı maddelerden uzak durmak.
- kulağınızı müzikle meşgul edebilirsiniz.
- kotü kokudan ve egzozdan uzak durmak

iş işten geçti ve deniz tuttuysa (bunlar benim tecrübelerim):
- ilaçlar bir işe yaramaz
- kamarada uzanıp uyumak iyi geliyor
- kusmak
- kusma uzun sürdüyse sıvı ve tuz kaybını karşılamak lazım.

ilaçlar:
- Dramamine: uyarıları baskılar. böylelikle denge sisteminin etkisini azaltırmış. uyarıları azalttığından dikkatsizlik yapar.
- metpamid veya emadur: uyarıları engellemez, kusmayı önler. böylelikle dikkatsizliğe neden olmaz. tahminim deniz tutmasının kusmak dışındaki olumsuz hallerine engel değildir. gerçi kusmanın engellenmesi büyük bir iyilik olur.

kaynaklar:
http://www.tkbbv.org.tr/HastaBilgilendirme/BasDonmesiVeAracTutmasi.htm
http://www.yelkencilerlokali.org/forum/index.php?showtopic=59&pid=110&mode=threaded&start=

4 yorum:

  1. Yiğidim, İspirtom seni şöyle bir Eyüp Sultan'a götürüp Selamet Dede'ye bir okutsak bir şeyciğin kalmayacak. Oradan çıkıştada Kısıklı'da şöyle az pilav üstü bir kuru çektik mi... Şaka bir yana bu deniz tutmasi için en doğru çözüm bol bol denize açılmak ve bunu denizin ortasında fırtınalı havalarda tek başına -öyle ilaç, vs- olmaksızın çözmek. Insan bünyesi her türlü fırtına koşullarına bile uyum sağlayabiliyor. Alaska Kral Yengeci avcılarını (diskavıri çenılda, kaçırmam) bile deniz tutuyor ama 1-2 gün sonra alışıyorlar... Sana şöyle 1-2 günlük bir fırtına lazım, başka bir şey değil. Aslında son seyirde bayağı bir alışmıştın ama 5-6 saat daha o havada seyir yapsak tamam gibiydi...
    Kamalı

    YanıtlaSil
  2. hocam gecmis olsun der deniz tutmayan seyirler dilerim

    YanıtlaSil
  3. alper kaptan, doğrudur 1-2 günde alışırsın. amma velakin, her seyirin ilk 1-2 gününden bahsettiğinin farkında mısın?
    sağol mustafa hocam.

    YanıtlaSil
  4. Ya zamanla alışılıyor, oyle her seyir hesabı değil yani. Simdi adamlar canavar gibi yılda 3-4 sefer yapıyorlar... Sanırım daha donra bu işi otonom sinir sisteminde bir yerlerde çözüyor olsa gerek...

    YanıtlaSil